EMEL DENİZASLANI'NDAN CHP'YE TÜZÜK ÖNERİSİ

   Kadın Partisi kurucu üyesi ve yeni kurulan Çağdaş Emekli Kadınlar Derneği kurucularından Emel Gündüz Denizaslanı www.bakircayturk.com'da Murat Karakaş'ın yayın konuğu oldu. Son günlerde değişim beklentileri ile çalkalanan CHP için çağdaş bir tüzük önerisi hazırlayan Denizaslanı eski bir CHP'li olarak bu tüzüğü kullanmaları ülke yararınadır diye konuştu. 
Yeni kurulan derkenleri hakkında da bilgiler veren Denizaslanı ile yapılan yayının kaydını izleyebilirsiniz. Öte yandan videonun altında söz konusu tüzüğü de görebilirsiniz.

CHP TÜZÜK KOMİSYONU 

ÖNSEÇİM - CİNSİYET KOTASI – KONTENJANLAR

Giriş

 Bu çalışma ve öneriler, 1985 yılında SHP ile başlayan siyaset yaşamımın, adaylık süreçlerimin, başta Kadın Adayları Eğitme ve Destekleme Derneği -KADER olmak üzere STK çalışmalarımın, bu çalışmalar sırasında aldığım çeşitli eğitimlerin harmanlanmasıyla oluşmuştur. 

Partinin birinci hedefi; Yönetimsel (tüm delegelikler, ilçe – il yönetimleri, Parti meclisi ve MYK) ile Yerel ve Genel Seçimler için (Meclis üyelikleri, Belediye ve Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Milletvekili) aday belirlemelerinin üyelerle ön seçim yapmak olmalıdır.

Cinsiyet Kotasının, parti ve toplumsal yarar ile tüzükte belirlenen hedefe ulaşabilmesi için öncelikle tüzükte saptanan oranın ‘’SEÇİLEBİLİR’’ tanımıyla desteklenmesi gerekmektedir. Altı kişinin seçilebildiği listenin 8. sırasına kadın ya da genç koymak, KOTA konusunda samimiyetsizlik ve aldatmacadır.

TÜZÜK  - KOTALAR  

Madde-56

(1)Merkez yoklaması yoluyla saptanacak milletvekili, il genel meclisi ve belediye meclisi adaylıklarında, parti meclisi seçiminde, il ve ilçe yönetim kurullarının seçiminde, il kongre delegeleri ve kurultay delegeleri seçimlerinde seçilecek sıralarda, yüzde otuz üç (%33) cinsiyet ve yüzde yirmi (%20) gençlik kotası uygulanır. 

Bu özelliklerde yeter sayıda aday çıkmazsa katılan adaylarla tespit ve seçim yapılır.  (???) (Şu an seçilmişlerin yarısını gençler ve kadınlar mı oluşturuyor?) (CHP de genç kadın ve erk(2) Cinsiyet ve gençlik kotası özelliklerine birlikte sahip olan aday her iki kotadan da sayılır. (???) (Yerel ve Genel Meclislerin yarısının genç ve kadın olmasının önündeki engel nedir? Genç ve dinamik olmaları mı? Kadın ve anne duyarlılığı ile hizmet edecek olmaları mı?)

(3) Engellilerin gençlik ve kadın kolları dahil olmak üzere tüm parti organlarında, TBMM seçimleri ile  Yerel     Yönetim seçimlerinde temsili hususunda gerekli özen (???) gösterilir.  (Şu an engelli vekil var mı?) (Son PM seçiminde kotasız seçim kazanmış iki kadının PM listesinden çıkartılıp yerlerine iki erkek alınması, gösterilen özen adına çok kötü bir örnek. Cinsiyet kotası %33 kadın değil de, %69 erkek için gibi oldu)

eklerin azaldığı bir gerçek. Son yıllarda, emekli olmuş, şeriat korkusu, Atatürk sevgisiyle, orta yaş üstü kişiler gelmekte. Özellikle genç kadın ve erkekler daha çok gelsin isteniyorsa onlara yer açılmalıdır.)

4) Kotaların uygulanmasına ilişkin yöntem ve diğer hususlar yönetmelikle düzenlenir.  (Kotaların tüzükte yer almamasına gerekçe olarak siyasi partiler kanunu gösterilmekte ve o ne yönetmelikler yapılmakta.  Peki, tüzüğün neresinde %85-90 erkekler seçilir yazıyor?)

Çeşitli Ülkelerdeki Parlamenter Kadın Sayısı

Parlamentolar Arası Birlik, her ülkede yapılan son milletvekilliği seçimlerini düzenli bir şekilde yayınlamaktadır. 

Listede bulunan192 ülkedeki Kadın Milletvekili oranları şöyledir.

Ruanda’da   % 61

Küba            % 53 

Bolivya’da    % 53 

Meksika’da  % 48 

İsveç’te        % 45 

İsveç  % 45 ile Avrupa ülkeleri arasında birinci sıradadır.

Kosta Rika  % 46 

Finlandiya   % 42

Mozambik   % 40 

Tanzanya    % 37 

Kamerun     % 31 

Almanya     % 31 

Türkiye % 17,4 ile 117'nci sırada bulunuyor. 

.

Nasıl uygulanır sorusunu anlaşılır açıklamasını, İzmir milletvekili seçim listeleri üzerinden örnekleyeceğim.

Birinci Bölge                                    İkinci Bölge

1. Kadın                                           1. Kadın

2. Erkek                                            2. Erkek

3. Erkek                                            3. Erkek

4. Erkek                                            4.Erkek

5. Kadın                                           5. Kadın

6.Erkek                                             6. Erkek 

7. Erkek                                            7. Erkek

8.Kadın                                            8. Kadın 

9. Erkek                                            9. Erkek

Şu an,  CHP’nin her daim yüzünü güldüren Atatürkçü İzmir’e yakışan şekilde,  6 Erkek, 4 Kadın vekil olacaktı. Yani böyle bir liste ancak %40 yapıyor. 

Kontenjan adaylıkları

Kontenjan adaylık; Parti bünyesinde bulamayan nitelikli kişileri, toplumsal çekim gücü olan kişileri kazanmak için kullanılmalı, PM ve MYK üyeleri ile doldurulmamalıdır. Ülke çapında, son seçimde alınan milletvekilliğinin %10 unu geçmemelidir. Örneğin; 15 Mayıs 2023 seçiminde 169 milletvekili seçilmiş. Demek ki ülke genelinde 17 kontenjan adayı kesin seçilecek değil, seçilme olasılığı yüksek sıraya konulmalı, o kişi için de parti artı oy alabilmeli. 

YÖNETMELİK   

Genel Seçimlerde Merkez Yoklaması

Madde 15

 (5) Merkez yoklaması yöntemiyle belirlenecek adayların saptanmasında,  SEÇİLECEK SIRADA % 33 cinsiyet kotası ve % 20 gençlik kotası uygulanır.

 (6) Hem cinsiyet hem gençlik kotalarının özelliklerine sahip bir aday her iki kotadan da sayılır.  (Böylece genç ya da kadınlardan bir kişi daha eksiltilmiş olur. Bu da ayrı bir eksiltme)

(7) Bu özelliklerde yeter sayıda başvuru olmaması halinde katılanlarla aday tespiti yapılır ( Böyle bir boşluk olması mümkün değil. Aksine aynı nitelikler sahip kadın ve erkek adaylardan cinsiyet kotası gözetilerek kadın listeye alınır), (Başvuru olmadığı varsayımını olası kabul edersek, bir ya da iki aday çıkaran iller ve hatta aday çıkarmayan iller de göz önüne alınarak, CHP yapısında olabileceğine inanılan eşraftan bir kadın sıraya konmalıdır). (Burada Alman SPD nin uygulamasını aktarmadan geçemeyeceğim. İlk cinsiyet kotası uygulamasında erkekler kadın adayların başvurularını tehdit ve yıldırmayla engellemişler. SPD genel merkezi, seçilecek sıralardan %30 kadın için yerler ayırıp,  ‘’Saptanan sıra kadın için ayrılmıştır. Kadın aday bulunamazsa o sıra boş kalacaktır’’ genelgesiyle o sıralasın doldurulmasını sağlamıştır.)

YÖNETMELİK 

Yerel Seçimlerde Merkez yoklaması             

Madde 12

(6)Yerel Yönetimlerde Merkez yoklaması yöntemiyle adayların saptanmasında,  % 33 cinsiyet ve % 20 gençlik kotası uygulanır. (İzmir’de toplam 30 ilçe var, sadece 2 tane Kadın Belediye Başkanı var. 4,5 milyonluk İzmir’de Belediye Başkanı olacak nitelikte 9-10 kadın bulunamıyor mu?)

(7) Hem cinsiyet hem gençlik kotalarının özelliklerine sahip bir aday her iki kotadan da sayılır. (Böylece genç ya da kadınlardan bir kişi daha eksiltilmiş olur. Bu da ayrı bir eksiltme)

(8) Bu özelliklerde yeter sayıda başvuru olmaması halinde katılanlarla aday tespiti yapılır. (Böyle bir boşluk olması mümkün değil. Aksine aynı nitelikler sahip kadın ve erkek adaylardan cinsiyet kotası gözetilerek kadın listeye alınır), (Başvuru olmadığı varsayımını olası kabul edersek, bir ya da iki aday çıkaran iller ve hatta aday çıkarmayan iller de göz önüne alınarak, CHP yapısında olabileceğine inanılan eşraftan bir kadın sıraya konmalıdır).

Emel GÜNDÜZ DENİZASLANI

Siyasal Yaşam

1985 yılında SHP ile başlayan aktif siyasal yaşamım sırasıyla;

1985-2000 Konak ilçe ve İl Kadın kolları, Konak ilçe ve İl Yönetim kurulu üyelikleri

1992 yılında SHP-CHP nin CHP adı altında birleşme kararından sonra, 

1995 Genel seçimlerinde İzmir 2. Bölge Milletvekili Adayı

2014 Yerel seçimlerinde CHP Tire Belediye Başkanı Aday Adayı

24 Haziran 2014 yılında kurulan Kadın Partisi Kurucu Üyesi, Parti Meclisi üyesi

2015-2020 tarihleri arasında İzmir İl Başkanı

2019 Yerel seçimlerinde Kadın Partisi destekli Tire Bağımsız Belediye Başkanı Adayı

STK Çalışmalarım

Ege Kadın Dayanışma Vakfı EKDAV kurucu üyesiyim, bir dönemi başkanlık olmak üzere iki dönem yönetim kurulunda bulundum. 1997 yılında UNDP den sağlanan fonla evlerinde üretim yapan kadınların satış yapabilmesi için, “Kadın El Ürünleri Satış Merkezi” açtık. 1998 yılında ‘’Egeli Kadın Şairler’’ yarışması yaptık.

Kadının statüsünün yükselmesi, siyasette kadının çok yer almasıyla mümkün olduğuna inandığımdan, Kadın Adayları Eğitme ve Destekleme Derneğinin KADER İzmir Kurucu üyesi oldum, 2000-2002 yıllarında başkanlığını yaptım.

2004 Yılında, Ege Üniversitesi Kadın Statüsü ve Sorunları Merkezi birlikteliğinde Girişimci Kadın Derneğini kurduk. 14 yıl bu derneğin başkanlığını yaptım.

TOBB ‘nin tüm illerin Ticaret Odası, Sanayi Odası ve Borsalarına kayıtlı iş kadınlarından oluşturduğu Girişimci Kadın il Komisyonlarından İzmir komisyonunda iki dönem görev aldım.

 Örnekleri günden güne artan iş kadınları örgütlenmesinin İzmir’de olmadığını görerek 2008 yılında Ege İş Kadınları Derneği EGİKAD’ın 1 numaralı üyesi olarak kurulmasına öncülük ettim.

İzmir Büyük Şehir Belediyesi Kent Konseyi Kadın Meclisinde, 2010-2012 sekreter olarak çalıştım.

İzmir’de 39 kadın derneğinin oluşturduğu İzmir Kadın Kuruluşları Birliğinin 2011-2014 tarihlerinde başkanlığını yaptım.